W Polsce, każdego roku odnotowuje się kilka tysięcy przypadków zachorowań na boreliozę. Dodatkowo liczba ta stale rośnie. Rolnicy oraz leśnicy są na nią szczególnie narażeni z powodu specyfiki swojej pracy. Kleszcze najczęściej występują w wysokich trawach, na łąkach, polach lub terenach leśnych. Każde z tych wymienionych terenów jest codziennym miejscem pracy dla obu grup. Zwiększa to prawdopodobieństwo przywarcia tego pajęczaka do skór, oraz zachorowania na boreliozę.
Borelioza jako choroba zawodowa
W polskim Kodeksie Pracy określona jest lista chorób zawodowych. Borelioza, jeśli zachorowanie na nią nastąpiło w trakcie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, również się do nich zalicza. Choremu ubezpieczonemu w KRUS umożliwia to pozyskanie jednorazowego odszkodowania. Renty z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Możliwe też jest uzyskanie renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.
- W świetle Ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników jednorazowe odszkodowanie przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej - wyjaśnia Ewa Jaworska-Spičak z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. – Za rolniczą chorobę zawodową uważa się chorobę, która powstała w związku z pracą w gospodarstwie rolnym, jeżeli objęta jest ona wykazem chorób zawodowych określonych w przepisach wydanych na podstawie kodeksu pracy – dodaje.
Które województwa są najbardziej narażone na zachorowanie?
Najwiecej przypadków zachorowań zostało odnotowanych w północno-wschodniej części Polski, w województwach podlaskim i warmińsko-mazurskim. Duży wpływ ma tutaj topografia terenu. Wojewódzwtwa te są w dużym stopniu zalesione. Wystęuje tam również wiele pastwisk, rozwinięta jest hodowla bydła mlecznego. Czynniki te prowadzą do zwiększkonej ilości występowania kleszczy co prowadzi do częstszych ukąszeń oraz zakażeń.
W przypadku chorób odkleszczowych najważniesze jest zabezpieczenie się przed ugryzieniem oraz szybka diagnoza choroby. Choć w tracie pracy polowej jest to trudne należy zadbać np. o odpowiednie ubranie się. Pomocne również będzie, w miarę możliwości, szczelne okrycie ciała (długi rękaw, spodnie z długimi nogawkami, kryte buty, okrycie głowy). Można wspomagać się również środkami odstraszającymi te pajęczaki. Co równie ważne, każdorazowo po powrocie do domu, należy dokładnie sprawdzić swoje ciało.
Rosnąca liczby wypłaconych świadczeń
Wzrost wypłaty odszkodowańw przeciągu ostatnich 10 lat jest prawie 3-krotny (wzrost ze 105 do 268). Podstawą do wypłaty świadczeń jest w pierwszej kolejności złożenie wniosku do KRUS. Wniosek można uzyskać w placówkach bezpośrednich lub na stronie internetowej Kasy. Do wniosku konieczne jest również dołączenie decyzji państwowego inspektora saniternego o stwierdzeniu choroby zawodowej.
O przyznanie takiego odszkodowania mogą starać się również rolnicy, którzy są już na emeryturze. W ich przypadku kluczowe będzie jednak, kiedy doszło do zachorowania.
- W przypadku przedłożenia decyzji o stwierdzeniu rolniczej choroby zawodowej, dla której wykaz chorób zawodowych nie określa okresu, w jakim wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do jej rozpoznania, lekarz regionalny - inspektor orzecznictwa lekarskiego Kasy wydaje opinię na podstawie zgromadzonej dokumentacji medycznej oraz przedłożonej decyzji, w jakim okresie mogła powstać choroba zawodowa. Organ rentowy ustali, czy powstała ona w okresie ubezpieczenia. Jeśli tak, osoba chora zostaje skierowana na postępowanie orzecznicze w celu ustalenia procentowego uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek choroby zawodowej – wyjaśnia Jaworska-Spičak. – Lekarz -rzeczoznawca w pierwszej instancji będzie orzekał, czy taki uszczerbek nastąpił, czy też nie – dodaje
Bardzo ważna jest świadomośc o możliwości uzyskania wypłaty świadczenia w związku z chorobą zawodową. Jednak dużo kożystniej jest unikać możliwości jej wystąpienia. Dbanie o prawidłową higienę pracy oraz w domu jest podstawą do zabezpieczenia się przed wystąpeniem zakażenia.
Jak prawidłowo rozpoznać zakażenie?
Jest prawodpodobne, że nie zawsze uda się nam zauważyć wczepionego w ciało kleszcza. Jednak uważna obserwacja ciała będzie bardzo pomocna w rozpoznaniu objawów zakażenia. Najczęściej występującym objawem jest rumień wędrujący. Zmiana ta jest niebolesna, często z czasem się ona powiększa i bieleje od środka. Rumień jest wystarczającym powodem aby rozpocząć leczenie. We wczesnej fazie choroby, najczęściej wprowadzana jest antybiotykoterapia.
Nie powinno się lekceważyć boreliozy, jest ona bardzo niebezpieczna. Leczenie i późniesze kontakty ze specjalistami są zależne od przebiegu, stadium choroby oraz jej powikłań. Częste wizyty u kardiologa, reumatologa czy neurologa mogą stać się codziennością. Borelioza nie rzadko ataktuje serce i stawy, powoduje zmiany skórne. W ostatniej fazie choroby, przewlekłej, obserwuje się zaburzenia układu nerwowego z powikłaniem zapalenia opon mózgowych czy porażeniem nerwu twarzowego.
Anna Walencik
